وظایف ناظر تاسیسات

• کنترل کفایت اطلاعات موجود در نقشه های تاسیساتی مکانیکی
• کنترل مصالح تاسیسات مکانیکی از نظر تهیه، حمل، نگهداری، استفاده در انطباق با نقشه ها و مشخصات فنی و استاندارهای ملی ایران
• کنترل امکانات تاسیسات موجود در محل شامل آب، فاضلاب، گاز و نحوه اتصال تاسیسات ساختمان به شبکه های مربوط شهری
• کنترل ضرورت اقدامات خاص در موقع تخریب و گودبرداری از نظر تاسیسات مکانیکی
• کنترل وضعیت و موقعیت مکانی و ارتفاعی اجزای تاسیساتی در تمام مراحل اجرای ساختمان
• کنترل نصب و کارگزاری و اجرای عناصر تاسیساتی شامل مجموعه شیرها، شیرفلکه ها، پمپ ها و موارد مشابه و عایق کاری های لازم
• کنترل نحوه اجرای عناصر تامین و توزیع آب گرم مصرفی
• کنترل نحوه اجرای عناصر سیستم جمع آوری، تصفیه یا دفع فاضلاب و تعبیه هواکش از نظر مکانیکی
• کنترل نحوه اجرای عناصر سیستم تهیه، توزیع و ذخیره سازی سوخت (گاز، گازوئیل، نفت) و رعایت الزامات مربوط
• کنترل اجرای سیستم های کنترل دستگاه ها به منظور صرفه جوئی در مصرف انرژی
• کنترل اجرای سیستم های قطع کننده لرزه ای در تاسیسات مکانیکی
• کنترل نحوه اجرای عناصر سیستم تهویه مطبوع و تامین هوای تازه
• کنترل نحوه اجرای کانال های کولر و نصب و راه اندازی کولرها
• کنترل نحوه اجرای سیستم تخلیه هوای آلوده
• کنترل نحوه نصب و بهره برداری ایمن آسانسورها و پله های برقی از لحاظ مکانیکی
• مستند سازی و ثبت و تکمیل دفترچه اطلاعات ساختمان در حیطه وظایف خود

نحوه تمدید قرارداد نظارت و دریافت حق الزحمه نظارت

مراحل تمدید قرارداد نظارت و دریافت حق الزحمه نظارت

حق الزحمۀ نظارت از جمله مهمترین امور حرفۀ نظارت است که متأسفانه تمهیدات اصولی و مطمئنی برای آن پیش بینی نشده است. همین امر باعث چالشها و تعارضاتی فیما بین مهندسان ناظر و کارفرمایان ساختمانی شده است. البته این چالشها و تعارضات بیشتر در مورد حق الزحمۀ سالهای دوم و بعد از آن مصداق پیدا می کند. چرا که تقریباً در تمامی استانهای کشور ارجاع کار نظارت از طریق سازمانهای نظام مهندسی انجام و حق الزحمۀ نظارت به واسطۀ سازمان نظام مهندسی ساختمان به مهندسان ناظر پرداخت می شود. لذا حق الزحمۀ سال اول مسأله ساز نخواهد بود.

لکن پس از اتمام سال اول چالش مذکور آغاز می شود. با توجه به اینکه سازمانهای نظام مهندسی ساختمان برای استیفای حقوق مهندسان ناظر قدرت اجرائی ندارند، در این زمینه ورود مؤثری نمی نمایند و برای تمدید قرارداد نظارت حداکثر به صدور فیش تمدید قرارداد اکتفا می کنند. از سوی دیگر مهندسان ناظر با توجه به قدرت قانونی بالایی که دارند خود مستقیماً وارد این موضوع می شوند که البته در بسیاری موارد، آسیب هایی را نیز به دنبال دارد.

برگه اعلام اتمام عملیات ساختمانی چیست؟

برگه اعلام اتمام عملیات ساختمانی چیست؟

مطابق فصل چهارم مبحث دوم مقررات ملی ساختمان، ناظر موظف است پس از اتمام هر یک از مراحل اجرای اصلی ساختمان، گزارش خود را با همان کیفیتی که در پروژه وجود دارد (منظور با خلاف یا بدون خلاف) ارایه نماید. بنابراین پس از اتمام عملیات اجرایی ساختمان، گزارش ناظر با عنوان مرحله « اتمام عملیات » می بایست به شهرداری ارایه گردد.
لازم نیست گزارش اتمام عملیات حتماً بدون خلاف اعلام شود و در صورت وجود خلاف، ناظر مکلف است این گزارش را با عنوان "خلاف دارد" ارایه نماید. در این حالت توصیه می‌شود در قسمت توضیحات گزارش مرحله ای، ذکر شود که تا زمان رفع موارد خلاف، اجازه‌ی بهره برداری از ساختمان توسط ساکنان وجود ندارد.
زمانی که مالک تمامی تعهدات خود در پروژه ( از جمله أخذ تاییدیه آسانسور و أخذ تاییدیه آتش نشانی (در صورت لزوم) و رفع کلیه معایب اعلام شده توسط ناظر) را به انجام برساند، تاییدیه نهائی یا همان برگ سبز اتمام عملیات ساختمانی توسط ناظر امضاء و به مرجع صدور پروانه جهت صدور پایانکار ارایه خواهد شد.

نکات مهم نظارتی در بازدید شروع بکار

کنترلهای مهم در بازدید شروع بکار

پس از تماس مجدد مالک، و اعلام آمادگی وی نسبت به ارائه مدارک ذکر شده در گام قبل، ناظر می تواند در محل وقوع ملک تحت نظارتش، با وی قرار بگذارد. در واقع بهترین محل ملاقات مالک و ناظر همان ملک تحت نظارت خواهد بود.

توصیه می شود ناظر کمی زودتر از ساعتی که با مالک قرار گذاشته در محل ملک حاضر شود. در این زمان کوتاه مهندس ناظر می تواند کار بسیار مهمی را به انجام برساند که کار نظارت او را بسیار راحتتر خواهد کرد. این کار مهم مراجعه به ساختمانهای همسایه و آشنائی با آنها ست. همسایگان در یک پروژۀ ساختمانی شهری از اهمیت بالائی برای مهندس ناظر برخوردارند.

موارد مهم دستورکار تجهیز کارگاه و تخریب ( ویژه مهندسین ناظر )

موارد مهم دستورکار تجهیز کارگاه و تخریب
پس از بازدید از ملک و بررسی موارد ذکر شده در گام چهاردهم بهترین زمان برای ابلاغ اولین دستورکار به مالک فرا می رسد. به دلیل حساس بودن و حادثه خیز بودن مرحلۀ تخریب، دقت در نگارش این دستورکار از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است. از جمله نکات مهم این دستورکار عبارتند از :

1. استفاده از مجری ذیصلاح در کلیه مراحل خصوصاً تخریب و تسلیم کپی قرارداد وی به ناظر در اسرع وقت و همچنین کلیه قراردادهای پیمانکاران فرعی در هر مرحله و نیز استفاده از مسئول ایمنی(HSE) در صورت تشخیص مهندس ناظر به لزوم استفاده از آن.

2. تقاضای جمع آوری کنتور گاز توسط مامورین ذیربط و جابجایی علمک گاز در صورت تشخیص ناظر به لزوم جابجایی، و ایمن سازی کنتور های برق و آب و همچنین کابل‌های مخابرات و برق در صورت تشخیص ناظر توسط مأمورین ادارات مربوطه

نمونه دستور کار تخریب ناظر

« دستورکار

جناب آقای ............... سازنده و نماینده محترم ساختمان به شماره پرونده ......... واقع به آدرس ............................................ .

با توجه به آنکه در حال حاضر مشغول شروع مراحل تخریب می باشید، بدینوسیله موارد ذیل در مورخه 20/2/99 به جنابعالی ابلاغ می گردد:

1. با توجه به آنکه علمک های گاز در محل تردد لودر و کامیونها قرار خواهند گرفت. می بایستی سریعاً نسبت به برداشتن علمک های گاز توسط شرکت ملی گاز اقدام نمائید تا باعث انفجار و آتشسوزی نگردد. همچنین با توجه به آنکه هر دو کنتور آب در محل گودبرداری قرار خواهد گرفت سریعاً نسبت به جابجائی کنتورهای آب اقدام فرمائید. ضمناً محل کنتورهای برق را هم توسط مامورین اداره برق به محل مناسبی که در کلیه مراحل تخریب و گودبرداری آسیب نبیند منتقل شود. همچنین سریعاً نسبت به نصب سرپوش روی گذر با داربست و توری فلزی به منظور حفاظ اقدام گردد.

2. کلیه شیشه ها را جداگانه در آورده و در گوشه ای دپو نمایید که هنگام جدا کردن آجرها باعث آسیب به دست کارگران نشود. کلیه کارگران می بایستی از دستکش برزنتی و کلاه چانه دار و کفش ایمنی استفاده نمایند و از کارگران اتباع خارجی فاقد پروانه کار در کارگاه به هیچوجه استفاده نشود.

3. تخریب می بایستی از بالاترین سقف به تدریج شروع شده و خاکها از طریق سوراخ تعبیه شده در سقف به پایین منتقل گردند. هنگام استفاده از دستگاه هوا و برش می بایستی کنترل شود سر کپسول هوا از گازوئیل و مواد روغنی پاک باشد، تا باعث انفجار نگردد.

4. با توجه به آنکه پلاک ضلع شرقی دارای بافتی فرسوده بوده و دارای پیش بخاری های عمیق در دیوار مشترک می باشد لذا می بایستی تخریب دیوار فوق توسط کارگران صاحب صلاحیت به آرامی و دقت و بوسیله قلم و تیشه صورت پذیرد. کلیه مراحل تخریب بخصوص تخریب ضلع شرقی می بایستی با اطلاع و هماهنگی و زیر نظر اینجانب صورت پذیرد. »

مسئولیت های مهندس ناظر پس از اتمام زمان قرارداد

یکی از اشتباهات بسیار شایع که در ذهن مهندسان ناظر وجود دارد، و باعث آسیبهای جدی قضائی و انتظامی به ایشان گردیده است، مربوط به اتمام دورۀ زمانی قرارداد نظارت می شود. مهندسین ناظر تلقی اشتباهی از رابطۀ مسئولیت نظارت خود با تاریخ پایان قرارداد نظارت دارند. کلیۀ مهندسین ناظر می بایستی به این موضوع دقت نمایند که قرارداد نظارت فیمابین مالک و ناظر صرفاً یک قرارداد مالی ست که البته شرح تعهدات و مسئولیتهای طرفین نیز جهت یادآوری در آن ذکر شده است. صد البته اگر تعهدات طرفین در قرارداد ذکر نشود باز هم تأثیری در تعهدات مالک یا ناظر نخواهد داشت، زیرا شرح مسئولیتهای مهندسین ناظر، مالکین، کارفرمایان و پیمانکاران به تفصیل در مقررات ملی ساختمان، قانون نظام مهندسی، قانون شهرداری ها، قانون مدنی، آیین نامه های حفاظتی و امثالهم درج گردیده است. پس قرارداد نظارت صرفاً یک قرارداد مالی ست و چنانچه تاریخ این قرارداد به پایان برسد، مهندس همچنان وظیفه و تعهد دارد که به ساختمان سرکشی، و گزارشات مرحله ای خود را به مرجع صدور پروانه ارائه نماید.

وظایف ناظر در گودبرداری به روش نیلینگ Nailing

سازه نگهبان از هر نوعی که باشد می بایست طبق نقشه های تایید شدۀ مهندس طراح سازه و در محدودۀ زمینِ پروژه اجرا گردد. در روش نیلینگ و روشهای مشابه آن برای اجرای سازه نگهبان به ناچار به زمینهای مجاور و خارج از محدودۀ زمین پروژه تجاوز می گردد. این زمینها شامل خاک زیر پی ساختمان همسایه، خاک زمین بایر مجاور و یا خاک زیر خیابانها و معابر عمومی می گردد. این تجاوز فقط و فقط در صورتی مجاز است که از صاحب یا صاحبان زمین رضایتنامه رسمی و محضری اخذ شود.

لذا در صورتی که نقشه های سازه نگهبان برای روش نیلینگ تهیه شده بود در مرحله تخریب و پیش از شروع گودبرداری ناظر باید طی دستورکاری مالک را ملزم به اخذ رضایتنامه محضری از صاحبان زمینهای مجاور نماید. اگر قرار است بخشی از حفاریها و عملیات نیلینگ در خاک زیر معابر عمومی صورت گیرد لزوم اخذ نقشه های تاسیسات شهری از ادارات مربوطه و رضایتنامه محضری از ایشان نیز باید به دستورکار اضافه گردد.

در صورت عدم توجه مالک و عدم تحویل یک نسخه کپی برابر اصل رضایتنامه های ذکر شده به مهندس ناظر حتماً مهندس ناظر باید این مورد را در گزارشات خلافداری که ثبت می نماید ذکر کند. با این مضمون که: « به اطلاع شهرداری محترم می رساند مالک علیرغم دستورکار ابلاغ شده مبنی بر اخذ رضایت نامه محضری از صاحبان زمینهای مجاور پیش از آغاز عملیات نیلینگ بدون اخذ رضایتنامه اقدام به شروع گودبرداری و نیلینگ نموده است. اعلام میدارد این موضوع تخلف و از نظر اینجانب غیرمجاز است. خلاف دارد.»

نمونه دستورکار گودبرداری برای ناظرین

نمونه دستورکار گودبرداری

با توجه به توضیح موارد مهم دستورکار در مطالب محتوای دستورکار و چارچوب شکلی دستورکار، نمونه ای از دستورکار مرحله گودبرداری که از پر مخاطره ترین مراحل ساختمانی ست، در ادامه به اطلاع همکاران گرامی می رسد. ذکر این نکته ضروریست که این دستورکار فقط به عنوان نمونه قرار داده شده است و مهندسین ناظر گرامی برای هر پروژه می بایست دستورکار خاص آن را تهیه نمایند.

اهمیت بیمه مسئولیت در نظارت

درک اهمیت بیمۀ مسئولیت در نظارت
بیمۀ مسئولیت مهندسی از جمله مهمترین و در عین حال ناشناخته ترین الزامات حرفۀ مهندسی ست. با توجه به تلقی قانونی که در تمام جوامع نسبت به حرفۀ مهندسی وجود دارد و همینطور ذات فعالیتهای مهندسی می توان نتیجه گیری کرد که حرفۀ مهندسی از جملۀ پرمسئولیت ترین و پر ریسک ترینِ حرفه ها ست. در میان شاخه های مختلف مهندسی، مهندسان ساختمان میزان ریسک بالاتری را می پذیرند. چرا که هیچ یک از شاخه های مهندسی به اندازۀ ساختمان فعالیتهای گسترده و گوناگونی را در بر نمیگیرند.

مهندسان ناظر در میان سایر حرفه مندان حوزۀ ساختمان ریسک بالاتری را به جان می خرند. چرا که علیرغم دخالت حداقلی در امور اجرائی، تا پایان عمر مفید ساختمان ضمانت آن را برعهده خواهند داشت. علاوه بر این در قوانین ساخت و ساز کشور برای مهندسان ناظر نقشی محوری در نظر گرفته شده است. در قوانین و مقررات ساختمانی اختیارات بسیار وسیعی به مهندسان ناظر داده شده است. به نحوی که مهندسان ناظر در صورت آگاهی از اختیارات خود و در صورت همبستگی و وحدت رویه به سادگی می توانند روند ساخت و ساز را دگرگون کنند و بهبود بخشند.

اختیارات وسیع مهندسان ناظر طبعاً مسئولیتهای فوق العاده ای را نیز بر دوش ایشان می گذارد. کلیه حوادث و خسارات مالی و جانی آنها که عوامل کارگاه و اشخاص خارج از کارگاه را تحت تاثیر قرار می دهد و همچنین کلیه حوادثی که در دورۀ بهره برداری ایجاد خسارت می کند در صورت تشکیل پروندۀ قضائی، پای مهندس ناظر را نیز به دادگاه خواهد کشید. از جمله حوادث حین اجرا می توان به؛ حوادث تخریب، حوادث گودبرداری، سقوط یا برق گرفتگی کارگران، سقوط مصالح بر روی کارگران، عابران و خودروها، حوادث کار با دستگاهها و گاز گرفتگی در اتاقهای اسکان کارگری اشاره کرد. نشست ساختمان، سقوط سنگ نما بر روی عابران، سقوط ساکنین، برق گرفتگی و گازگرفتگی ساکنین و آتشسوزی ساختمان نیز نمونه هایی از حوادث دورۀ بهره برداری هستند.