مهندسی عمران Civil Engineering | آموزش و دانلود PDF | AutoCAD , Etabs ,SAP2000

آموزش حامع مباحث مهندسی عمران و سازه | آموزش نرم افزارهای AutoCAD , Etabs ,SAP2000

مهندسی عمران Civil Engineering | آموزش و دانلود PDF | AutoCAD , Etabs ,SAP2000

آموزش حامع مباحث مهندسی عمران و سازه | آموزش نرم افزارهای AutoCAD , Etabs ,SAP2000

۷ مطلب با موضوع «مکانیک خاک و ژئوتکنیک :: پی و فونداسیون» ثبت شده است

 مبحث هفتم مقررات ملی ساختمان

نکاتی از مبحث_هفتم ویرایش ۱۴۰۱ در مورد تعیین تعداد ، فاصله و عمق گمانه های شناسایی در مطالعات ژئوتکنیک
۱٫فاصله بین گمانه ها متناسب با تعداد طبقات ، اهمیت ساختمان و پیچیدگی لایه بندی زمین باید بین ۱۵ تا ۳۵ متر انتخاب گردد. در پروژه های انبوهسازی با حداکثر طبقات ۱۲ طبقه این فاصله میتواند افزایش یابد. این فاصله برای ساختمانهای ۵ تا ۱۲ طبقه ۳۰ تا ۶۰ متر و کمتر از ۵ طبقه با فرض لایه بندی یکنواخت ۵۰ تا ۱۰۰ متر میباشد.
۲٫ حداقل تعداد گمانه بر اساس جدول ۷-۲-۱ مبحث هفتم با لحاظ کردن تبصره های ذیل جدول تعیین میشود. در صورت وجود گودبرداری و لایه بندی پیچیده زمین ، تعداد گمانه ها افزایش می یابد. علاوه بر تعداد گمانه های فوق باید یک چاه دستی نیز جهت مشاهده بافت خاک به صورت اضافه تر حفر گردد. عمق چاه دستی تا تراز آب زیرزمینی میباشد. بر اساس موارد فوق برای یک ساختمان با سطح اشغال کمتر از ۳۰۰ متر مربع با لایه بندی یکنواخت خاک ، درجه اهمیت متوسط و بدون گودبرداری ، حداقل ۳ گمانه نیاز خواهد بود که یکی از آنها چاه دستی جهت مشاهده بافت خاک میباشد.
۳٫ عمق گمانه ها باید بر اساس ضوابط بند ۷-۱-۲-۳-۲-۷ مبحث هفتم تعیین شود. عمق گمانه نباید از عرض ساختمان کمتر باشد. در صورت وجود گود، ارتفاع گود به عمق گمانه اضافه میشود. در صورت برخورد به بستر سنگی میتوان عمق گمانه را کاهش داد ؛ اما لازم است که حداقل ۳ متر حفاری در داخل سنگ انجام گیرد. در صورت وجود شمع در طرح فونداسیون ، لازم است که حفاری تا ارتفاع ۴ برابر قطر شمع در زیر تراز مورد نظر برای پایین شمع ادامه یابد.

  • مهندس علیرضا خویه

صفحه گذاری صفحه ستون ها یا بیس پلیت ها از بخش های کلیدی در یک اجرای سازه فلزی است و نحوه اجرای آن بر سایر بخش های سازه تاثیر گذار است.بولت های صفحه ستون میبایست دقیقا در آکس فونداسیون قرار گیرند،پیاده سازی نقاط و محل دقیق صفحه ها و همچنین همترازی آنها با دوربین نقشه برداری انجام میشود،قبل از بتن ریزی ، بولت ها و صفحه ستون باید به گونه ای داخل فونداسیون ثابت گردد که بعد از بتن ریزی

  • مهندس علیرضا خویه

ترک های سطحی پس از بتن ریزی

مهندس علیرضا خویه | | ۰ نظر

ترک های سطحی پس از بتن ریزی

علت ترک های مویی پس از بتن ریزی

پدیدار شدن ترک های مویی پس از گیرش اولیه بتن، از معمول ترین و متداول ترین عیوب بتن است، هرچند این ترک ها بسیار ریز و مویی هستند ولی نمی توان از آن ها و اثر سوء آن ها در بلند مدت چشم پوشی کرد.

این ترک ها بیشتر در هوای گرم و به علت دمای بالای میلگرد ها، در مقاطعی که کاور بتن به درستی رعایت نشده باشد و طرح اختلاط نادرست بتن پس از گیرش اولیه بتن به وقوع می پیوندند.

  • مهندس علیرضا خویه

نشست مجاز پی و فونداسیون

مهندس علیرضا خویه | | ۰ نظر

چند کنترل طراحی پی وجود دارد که باید حتما مورد توجه قرار گیرد:

1.کنترل برش پانج و برش یک طرفه

2.کنترل حداقل آرماتور

3. کنترل تنش مجاز پی

4.کنترل نشست مجاز

5. کنترل دوران پی

کنترل نشست مجاز در طراحی فونداسیون از کنترل های مهم در طراحی فونداسیون می باشد. مقدار نشست مجاز پی به 1 اینچ (یا 25 میلیمتر محدود می شود) مبحث هفتم مقررات ملی ساختمان مطابق جدول زیر میزان نشست مجاز برای انواع پی ها در خاک های مختلف را ارائه کرده است:

allowable settlement

یک سوال اساسی که وجود دارد این است که ، نشست به وجود آمده در SAFE را چگونه باید در Etabs که از قبل طراحی کرده ایم لحاظ کنیم؟

  • مهندس علیرضا خویه

گمانه زنی یا سنداژ چیست؟

مهندس علیرضا خویه | | ۰ نظر

گمانه زنی یا سنداژ چیست؟


جهت شناسایی نوع و جنس زمین ، قبل از شروع عملیات ساختمانی باید از موقعیت و وضع قشر های مختلف زمین ، سطح آب های زیر زمینی و وضعیت شیمیایی خاک زیر شالوده تا آنجا که احتیاج است کاملا آگاه و مطمئن شویم. به همین جهت در زمین های مورد نظر لازم است گمانه های دستی و یا ماشینی حفر نمود تا نوع و جنس زمین و ضخامت قشر های متشکله و غیره آن را بدست آورد

گمانه چاهی است که به وسیله ماشین حفار، کنده می شود. قطر گمانه بسیار کوچک تر از چاهکی است به صورت دستی حفر می شود و نمونه هایی که از گمانه بدست می آید دست نخورده هستند. برای محاسبه عمق و تعداد گمانه ها در آزمایش خاک،برای یک ملک، از جدولی که واحد ژئوتکنیک سازمان نظام مهندسی ارائه کرده است، بهره می گیریم.

  • مهندس علیرضا خویه

شناژ فونداسیون

مهندس علیرضا خویه | | ۰ نظر

شناژ فونداسیون

کلاف­های رابط ( شناژ ها) در فونداسیون

شن به زبان فرانسه به معنای زنجیر و شناژ به معنی زنجیر کردن می باشد.

در مهندسی عمران، مهار کردن یا دوختن قسمت های مختلف یک سازه به یکدیگر به منظور یکپارچه عمل کردن آن ها را شناژ می گویند.


شناژ یک المان محوری است که برای اتصال پی های منفرد به منظور تحمل کشش و جلوگیری از حرکت افقی احتمالی انها طرح و اجرا می گردد.
در سازه های ساختمانی و صنعتی دهه های اخیر، درفونداسیون ها از شناژ (کلاف) به عنوان عاملی برای اتصال پی های منفرد به یکدیگر به منظور یکپارچه عمل کردن کل پی استفاده شده است. بدیهی است در صورت مجزا بودن پی ها از یکدیگر، امکان حرکت نسبی آنها تحت شرایط بارگذاری مختلف وجود داشته و عمکرد سازه تحت تاثیر قرار خواهد گرفت.

این قسمت از ساختمان از روی کرسی چینی و معمولاً در یک تراز ساخته می شود برای متصل کردن کلیه ی پی ها به همدیگر ایجاد می گردد در اثر وجود شناژ کلیه قسمت های ساختمان بطور یکپارچه عمل نموده و کلیه ی نشست ها یکنواخت بوده و نیروهای وارده ی اتفاقی ( مانند زمین لرزه و باد ) به یک نقطه ساختمان به تمام قسمت های ساختمان منتقل گشته ، در نتیجه از شدت نیروی وارده در یک نقطه کاسته شده و مانع خرابی ساختمان می گردد.

معمولاً شناژهای افقی را روی کرسی چینی در طبقه ی همکف اجرا می نمایند ولی گاهی اوقات نیز در طبقات ، زیر هر سقف روی کلیه ی دیوارها شناژ اجرا می گرددو این شناژهای افقی که در پایین و بالای دیوار ساخته می شود بوسیله شناژهای عمودی در چند نقطه به یکدیگر متصل می گردد. اجراء شناژ افقی و عمودی در ناحیه های زلزله خیز مانند ایران الزامی می باشد زیرا این شناژ ها به نسبت قابل ملاحظه ای از شدت خرابی ها ی وارده می کاهد. 

بتن ریزی فونداسیون
استفاده از پی­ های منفرد در فونداسیون­ها بسیار رایج می­باشد. در بیشتر ساختمان­های کوتاه و یا ساختمان­های صنعتی (سوله ­ها و خرپاها) از پی منفرد استفاده می­شود. در برخی موارد نیز پی­های نواری و یا گسترده یک ساختمان به صورت جدا از هم طراحی می­شوند. در هر حالت در صورت جدا بودن پی­های یک ساختمان امکان حرکت نسبی پی­ها نسبت به یکدیگر وجود دارد که این امر در زلزله رفتار نامناسبی در سازه ایجاد خواهد کرد. به عبارتی در صورت جدا بودن پی­ها از هم امکان حرکت نسبی آنها در زمان زلزله در جهات مختلف وجود داشته و سازه در قسمت اتصال به زمین به صورت پیوسته عمل نخواهد کرد.

فونداسیون منفرد و شناژ

طبق بند ۹-۱۷-۷ مبحث ۹ مقررات ملی ساختمان الزاما باید حرکت نسبی پی­ها محدود گردد. یکی از رایج­ترین روش­ها در محدودکردن حرکت نسبی پی­ها استفاده از کلاف­های رابط و یا همان شناژها می­باشد. پی­های مجزا از هم باید با شناژهایی در دو جهت (که ترجیحاً نسبت به هم عمود هستند) مهار شوند به نحوی که شناژ مانع حرکت دو پی نسبت به هم گردند.

در بسیاری موارد مهندسین به اشتباه هدف از اجرای شناژ را محدو کردن نشست نامتقارن در پی­ها ۵می­دانند. در هر حالت ممکن است شناژ در کم­کردن نشست نامتقارن عملکرد داشته باشد و لکن طراحی پی منفرد بدون در نظر گرفتن شناژ بوده و در زمان طراحی مهندسین محاسب، نشست پی منفرد را بدون در نظر گرفتن شناژ، در محدوه مجاز محدود می­کنند. لذا باید توجه نمود که مهندسین محاسب در طراحی فونداسیون­های جدا از هم، شناژها را در مدل تحلیلی پی (در نرم افزار) در نظر نگرفته و آنرا در نرم­افزار مدلسازی نکنند.

طبق بند ۹-۱۷-۷-۳ مبحث ۹ مقررات ملی ساختمان ابعاد شناژ متناسب با ابعاد پی و حداقل ۳۰۰ میلی­متر در نظر گرفته می­شود و الزاماً سطح فوقانی شناژ باید با سطح فوقانی پی یکسان باشد. در بسیاری از موارد برای سرعت بخشیدن به عملیات اجرای پی، کل سطح زمین خاکبرداری می­شود و سپس قالب­بندی روی زمین اجرا می­شود؛ در این حالت ایجاد سطح فوقانی یکسان بین شناژ و پی که دارای دو عمق متفاوت هستند امکان­پذیر نمی­باشد. در این حالت محاسبین یا ارتفاع شناژ را در جهت اطمینان برابر ارتفاع فونداسیون در نظر گرفته و یا زیر شناژها باید بسترسازی صورت گیرد که می­توان زیر شناژها را با خاک نرم نیز پر نمود.

در صورتی که فونداسیون­ها به شکل مناسبی داخل زمین اتصال داده شوند که حرکت نسبی آنها محدود شود، می­توان شناژ را اجرا نکرد. عدم اجرای شناژها صرفاً در موارد زیر مجاز شناخته می­شود:

۱- در ساختمان­های یک طبقه که دارای دهانه بزرگ هستند مانند ساختمان­های صنعتی، آشیانه ­ها و غیره به شرط آنکه عمق استقرار پی پایداری کافی در برابر نیروهای جانبی داشته باشد، می­توان از قراردادن کلاف در امتداد دهانه قاب صرف نظر کرد. در این حالت خاکریز اطراف پی بعدا به خوبی کوبیده و متراکم شود.

۲- به کارگیری شمع در زیر پی­های جدا از هم به نحوی که محاسبات نشان دهد که حرکت نسبی پی محدود شده است.

۳- اجرای ستون پایه­ ها (پدستال­ها) و ایجاد فشار خاک برروی آنها به نحوی که بتوانند حرکت نسبی پی را محدود کنند.

نکات نهایی درباره شناژها

  • قبل از اجرای کلاف‌بندی، باید تمام مراحل و متریال‌های مورد استفاده با حضور مهندس ناظر بررسی و تایید شوند.
  • عبور لوله در شناژ، یک کار غیراصولی و غیراستاندارد است و قطعا این موضوع باعث توقف پروسه‌ی ساخت و ساز توسط نهادهای نظارتی می‌شود.
  • حداقل فاصله‌ی بین شناژهای قائم ۵ متر و در شناژهای افقی ۴ متر است.
  • بتن ریزی باید به صورتی انجام شود که مواد بتن، فضای داخل میلگردهای شناژ را به صورت کامل پر کند.
  • قبل از آرماتوربندی شناژ، قالب آن باید توسط مهندس ناظر تایید گردد و میزان بتن مورد نیاز برای استحکام شناژ مشخص شود

فونداسیون منفرد و شناژ

 برچسب ها
  • مهندس علیرضا خویه

Uplift در طراحی پی

مهندس علیرضا خویه | | ۰ نظر

اصولا وجود Uplift در طراحی پی منع خاصی ندارد. وجود این نیروی کششی عمدتا تحت دو ترکیب بار زیر رخ می‌دهد:
0.9D + 1.0W
0.9D + 1.0E
که در آنها نیروی ثقلی کم و بارهای جانبی اگر با علامت منفی بکار روند ممکن است باعث ایجاد کشش در پی شوند. لیکن در صورتی که پی قادر به تحمل این کششی ایجاد شده باشد، مشکلی نیست. در این حالت برنامه طراحی پی قادر به حذف کشش خاک باشد. در SAFE 2016 برای این منظور باید ترکیب بارهای طراحی بصورت غیرخطی در بیایند. برای این منظور باید از مسیر Define menu > Convert Combinations to Nonlinear Uplift Cases نسبت به غیرخطی کردن آنها اقدام شود. در هنگام تعریف فنر برای مدلسازی خاک و وارد کردن مقدار Ks از مسیر Define menu > Soil Subgrade Properties در بخش Nonlinear Option (Applies to Vertical Only) گزینه صرفا فشاری برای فنر باید انتخاب شود.

The compression only option can be used to model uplift on a foundation. These options apply only to vertical springs. The program assumes that a displacement in the positive Z direction places the corresponding spring in tension, while a displacement in the negative Z direction places the corresponding spring in compression.

در صورتی که در حین طراحی Uplift ایجاد شده توسط مقطع پی قابل تحمل باشد و آرماتورهای حاصله قابل جایگذاری باشد و همچنین میزان تغییر شکل پی در محدوده مجاز باشد (جدول 7-4-2 مبحث هفتم) می‌توان پی را قابل قبول در نظر گرفت. بنابراین یکی از مهم‌ترین کنترل‌های پی در حال ایجاد کشش در آن، کنترل نشست آن است.
 
منبع: کانال دکتر علیرضایی

  • مهندس علیرضا خویه