فلسفه ی تنش تسلیم مورد انتظار Ry
در طراحی لرزهای، اهمیت حداکثر تنش تسلیم احتمالی (تنش تسلیمی که در واقعیت رخ میدهد) با حداقل تنش تسلیم (تنش تسلیمی که در تئوری در نظر گرفته میشود) برابر است. مطالعات اخیر نشان میدهد که حاشیهای بین مقاومت تسلیم میانگین واقعی و مقاومت تسلیم مشخصه وجود دارد. برای مثال در چند دهه گذشته برای فولاد ASTM-36 مقاومت های تسلیمی از 270 مگاپاسکال تا 225 مگاپاسکال گزارش دادهاند. این مقاومت افزون، در برخی از المانهای لرزهای، بخصوص المانهایی که به صورت فیوز عمل میکنند بایستی به دقت بررسی شود. زیرا که برای جذب انرژی در این المانها، میزان تنش تسلیم بایستی به صورت معینی تعیین شود تا زودتر از بقیه قسمتهای سازه وارد حوزه خمیری شوند.
کاربرد اصلی Ry در طرح لرزهای، در طراحی اعضایی است بایستی برای ظرفیت فیوزهای سازهای طراحی شوند. مثلا اگر بخواهیم یک اتصال مهاربند همگرا را طراحی کنیم، نیروی طراحی برابر حداکثر ظرفیت مورد انتظار مهاربند در کشش است که برابر RyFyAg میشود. ضریب Ry برای مورد انتظار نمودن تنش تسلیم است. یعنی اگر در طراحی Fy=240 MPa در نظر گرفته شود و در عمل مقدار Fy بیشتر از 240 MPa شود و نیروی بیشتری به اتصال آن در حین جاری شدن وارد شد، آن اتصال قوی تر از خود مهاربند طراحی شده باشد. برای این منظور بایستی در طراحی اتصال، از تنش تسلیم محتمل یعنی Ry برابر Fy استفاده شود. این اضافه مقاومت به سبب افزودنیهایی مانند آهن قراضه و همچنین پروسه تولید و نوردکاری ایجاد میشود. آیین نامه های طراحی ضریبی را با عنوان Ry که برای هر مقطعی متفاوت است در نظر میگیرند. بایستی مقاومت مورد انتظار اجزای کنترل شونده توسط جابجایی را در طراحی اعضای کنترل شوند توسط نیرو بکار برد. طبق آییننامه AISC تنش تسلیم و تنش نهایی مورد انتظار با ضرب Ry و Rt به ترتیب در تنش تسلیم حداقل و تنش نهایی حاصل میشود.
Expected Yield Strength = Ry Fy
Expected Tensile Strength= Rt Fu
همچنین #مبحث_دهم مقداری را برای Rt ارائه نمیدهد.
در ETABS 9.7.4 امکان تعریف این پارامتر در مصالح وجود ندارد ولی میتوانید با انتخاب اعضا، این ضریب را به آنها اختصاص دهید. بشرطی که آییننامه AISC360-05 را انتخاب کرده باشید، با انتخاب مقطع مورد نظر و استفاده از مسیر Design menu > Steel Frame Design > View/Revise Overwrites میتوانید از بخش Overstregth factor, Ry مقدار ضریب Ry را وارد نمایید تا به آن مقطع اختصاص یابد.
@AlirezaeiChannel