توصیه هایی جهت طراحی سازه شکل پذیر

 مبحث نهم مقررات ملی ساختمان

وجود شکل پذیری در همه المانهای سازه بخصوص اجزاء باربر لرزه ای می تواند ایمنی و قابلیت اطمینان سازه را افزایش دهد. به همین منظور علاوه بر ضوابط آیین نامه ای در این خصوص که خلاصه آنها در بخش قبلی مورد اشاره قرار گرفت، توصیه های زیر جهت طراحی شکل پذیر تر سازه ها انجام می شود:

•حداقل قطر آرماتورهای عرضی در تیرها و ستونها ۱۰ میلیمتر در نظر گرفته شود. .

•در قابهای خمشی با شکل پذیری متوسط هم سعی شود مجموع مقاومت خمشی تیرها بیشتر از مجموع مقاومت خمشی ستونها در هر اتصال نباشد. .

•حتی الامکان ارتفاع تیرها بیش از بعد ستون در نظر گرفته نشود. .

•استفاده از میلگردهای با حد تسلیم پایین تر و کرنش گسیختگی بالاتر موجب شکل پذیری بیشتر سازه می گردد.
بنابراین استفاده از میلگردهای S500 به مواردی که تراکم آرماتورها زیاد می باشد محدود گردد.

• عرض تیرها بین سه چهارم عرض ستون تا حداکثر عرض ستون در نظر گرفته شود.
•حتی الامکان از اتصال برون محور تیرها به ستونها پرهیز شود. .

•چنانچه ارتفاع یکی از طبقات بیش از سایر طبقات است، سعی شود با افزایش بعد ستونها یا دیوارها، سختی و مقاومت کلی طبقه به سایر طبقات نزدیک شود.

•سعی شود نسبت تقاضا به ظرفیت در المانهای مختلف باربر جانبی نزدیک به هم باشند.
•حتی الامکان با تغییر طرح سازه یا معماری از ایجاد دهانه های کوتاه قاب خمشی یا ستون کوتاه پرهیز شود. .

•در صورت وجود بازشوهای بزرگ در کف، توجه ویژه به طراحی دیافراگم صلب کف و لبه های بازشو انجام شود. .

•در صورت وجود فاصله زیاد بین اجزاء باربر جانبی در پلان، طراحی و کنترل دیافراگم صلب کف و جمع کننده ها انجام شود.

•حداکثر فواصل خاموتها در همه نقاط تیرها و ستونها، ۲۵ سانتی متر در نظر گرفته شود. . جزئیات آرماتوربندی به گونه ای در نظر گرفته شود که حتی الامکان وصله آرماتورهای طولی مجاور هم بصورت یک درمیان انجام شود.

• از جوشکاری روی آرماتورهای AIII بخصوص در مناطق بحرانی نزدیک اتصالات خودداری شود.

• از تغییر ناگهانی عرض یا ارتفاع مقطع در طول عضو بخصوص در مجاورت مناطق بحرانی خودداری شود.

منبع نوشته :راهنمای طراحی سازه نظام مهندسی قم

ضوابط شکل پذیری تیر و ستون بتنی

در این فایل آموزشی به ضوابط شکل پذیری ویژه و متوسط در تیرها و ستون های بتنی پرداخته می شود.

ضوابط عمومی شکل پذیری ویژه و متوسط

ضوابط خمشی

ضوابط آرماتورهای عرضی

ضوابط آرماتورهای عرضی

ضوابط وصله پوششی

ملاحظات اجرایی در طراحی تیرها
ملاحظات میلگردهای طولی در تیرها
ضوابط طول گیرداری در آرماتور های طولی
ملاحظات میلگردهای عرضی در تیرها
شرایط کلی ستونها (شکل پذیری متوسط و ویژه )
 

طراحی ساختمان هایی با اهمیت زیاد و خیلی زیاد

طبق بند 1-1 استاندارد 2800، ساختمان‌های با "اهمیت زیاد" در اثر زلزله طرح، آسیب عمده نبینند، به‌طوری که در زمان کوتاهی قابل مرمت باشند. بدین معنی که بایستی دارای عملکرد بالاتری نسبت به سایر ساختمان‌ها باشند. در این راستا ضوابطی برای این ساختمان‌ها در نظر گرفته می‌شود که این هدف محقق شود. در ادامه به برخی از این ضوابط اشاره می‌شود.
1- طبق بند 1-1 استاندارد 2800: کلیه ساختمان‌های بلندتر از 50متر و یا بیشتراز 15طبقه و نیز کلیه ساختمان‌های با اهمیت زیاد و خیلی زیاد در اثر زلزله بهره‌برداری آسیبی نبینند و قابلیت بهره برداری خود را حفظ نمایند.
2- بند 1-4-1 استاندارد 2800: در ساختمانهـای با بیش تر از هشت طبقه و یا ساختمان‌های با اهمیت "خیلی زیاد" و "زیاد" با هر تعداد طبقه، عرض درزانقطاع باید با استفاده از ضابطه بند (3-5-6) تعیین شود.
3- بند 2-5-2 استاندارد 2800: استفاده از طیف ویژه ساختگاه برای ساختمانهای با اهمیت خیلی زیاد و زیاد که بر روی زمین‌های غیر از نوع I، II وIII ساخته می‌شوند، الزامی است.
4- مهمترین بخش 2800 برای ساختمان‌های با اهمیت زیاد، اعمال ضریب اهمیت I در نیروی زلزله بوده که با این کار به نوعی مقدار ضریب رفتار تا 30% کاهش داده می‌شود (R/I).
5- اگر به محدودیت‌های جدول 3-4 دقت کنید، استفاده از برخی سیستم‌های با عملکرد پایین (سیستم‌های با شکل‌پذیری معمولی)، برای این ساختمان‌ها ممنوع است.
6- بند 3-5-3 محدودیت‌هایی را برای محاسبه تغییرمکان نسبی در نظر می‌گیرد.
7- در فصل چهارم 2800، اجزای غیرسازه‌ای برای این سازه‌ها بایستی طراحی شوند.
8- طبق فصل ششم 2800، مطالعات ژئوتکنیکی برای این سازه‌ها اجباری است.