فلسفه ی زلرله تشدید یافته

در طراحی سازه یک روش ساده برای اینکه کاری کنیم که برخی از اجزا جاری نشوند (مثل اتصالات یا ستون‌ها) این است که آنها را قوی‌تر از بقیه اجزا طراحی نماییم. برای این منظور دو روش متداول وجود دارد:
1- طراحی آن اجزا (مثل اتصالات یا ستون‌ها) برای ظرفیت مورد انتظار اجزایی که در آنها رفتار غیرارتجاعی انتظار می‌رود.
2- طراحی آن اجزا (مثل اتصالات یا ستون‌ها) برای نیروی تشدید یافته.
پس بطور کلی برای کلیه اجزایی نمی‌خواهیم در آنها رفتار غیرارتجاعی ایجاد شود (یا در گام‌های نهایی رفتار غیرارتجاعی داشته باشند)، این اجزا برای نیروهای تشدید یافته باید طراحی شوند. این ضریب برای سازه‌های فولادی مشهورتر هستند ولیکن در سازه‌های بتنی نیز استفاده می‌شوند. به عنوان مثال وقتی با ACI318-14 طراحی می‌کنید، برای قاب‌های خمشی با شکل‌پذیری متوسط نیروی برشی طراحی ستون‌ها بصورت تشدید یافته حاصل می‌شود. جمله زیر از راهنمای برنامه ETABS برای طراحی این قاب‌ها آورده شده است:

For #Intermediate Moment Frames (seismic design), the shear design of the columns is based on the smaller of the following two conditions:
a) The shear associated with the development of nominal moment strengths of the columns at each restrained end of the unsupported length (ACI 18.4.3.1a),
b) The maximum #shear obtained from design load combinations that include earthquake load (E), with E increased by a factor of Ωo (ACI 18.4.3.1b).

فقط نیروی محوری تشدید یافته نمی‌شود. در مثال بالا نیروی برشی تشدید یافته شده است ولیکن در ستون‌های قاب‌های فولادی این تشدید یافتگی به نیروی محوری اعمال شده است. معمولا اثر تشدید یافتگی به مولفه نیرویی اعمال می‌شود که برای آن عضو نیرو-کنترل باشد. تقریبا تفاوتی بین آیین‌نامه‌های آمریکا و ایران در این زمینه وجود ندارد و تمام مقادیر اضافه مقاومت داده شده برای سیستم‌های مختلف در آیین‌نامه ASCE7 برابر با مقادیر متناظر در جدول 3-4 استاندارد 2800 است.
منبع: AlirezaeiChannel کانال دکتر علیرضایی