انتخاب نوع اتصال به عوامل زیادی بستگی دارد. بطور کلی اتصالات تیر به ستون را می‌توان در دو طبقه‌بندی ساده و گیردار (با صرف نظر از اتصالات نیمه گیردار) تقسیم بندی نمود. اگر بخواهیم براساس فن اتصال تقسیم بندی کنیم، می‌توانیم به دو دسته اتصالات پیچ و مهره و اتصالات جوشی تقسیم بندی نماییم. در مورد اتصالات ساده بیشتر از اتصالات نبشی یا ورق قاب شده در جان یا نبشی یا ورق زیرسری با و یا بدون سخت کننده استفاده می‌شود. استفاده از نبشی جان یکی از روش‌های ساده و معمول در اجرای اتصالات مفصلی تیر به تیر و تیر به ستون است. این نوع اتصال را می‌توان توسط جوش یا پیچ انجام داد. اتصال نبشی‌ها به جان تیر و یا بال ستون می‌تواند توسط پیچ نیز صورت گیرد. آیین‌نامه‌های طراحی ایجاد فاصله‌ای حدود2 تا 15 میلیمتر بین انتهای تیر و بال یا جان ستون توصیه می‌کنند. در صورتی که در تیر نیروی محوری داشته باشیم و اتصال نیز مفصلی باشد، استفاده از نبشی یا ورق جان می‌تواند مفید باشد. اتصالات ساده نشسته تقویت شده و یا تقویت نشده نیز یکی از پرکاربردترین اتصالات ساده هستند. در این اتصال تیر بر روی یک نشیمن که می‌توان انعطاف‌پذیر (سخت نشده) یا سخت (تقویت شده) باشد، قرار می‌گیرد. در اتصالات انعطاف‌پذیر معمولاً از نبشی استفاده می‌شود.
نوع بعدی اتصالات، اتصالات گیردار هستند که برای قاب‌های خمشی بایستی از انواع پیش تایید شده آنها استفاده نمود. اتصالات از پیش تایید شده برای قاب‌های خمشی متوسط و ویژه ، اتصالاتی هستند که در آیین نامه AISC-358 و مبحث دهم، مورد بررسی قرار گرفته‌اند. به عبارتی استفاده از این اتصالات بر طبق روابط بیان شده در این آیین‌نامه و همچنین رعایت کردن ضوابط آنها امکانپذیر است و نیاز به کنترل و ضوابط خاصی نیست. همانگونه که از نام این اتصالات معلوم است، اتصالات از پیش تایید شده نیاز به هیچ کنترلی ندارند و از پیش توسط آیین‌نامه‌های معتبر جهان مورد تایید قرار گرفته‌اند و می‌توان با خیالی آسوده از این نوع اتصال در طراحی سازه‌های فولادی در مناطق لرزه خیز زیاد استفاده نمود.
[caption id="attachment_3139" align="alignnone" width="1440"]
طراحی اتصالات فولادی در Etabs - ساختمان فولادی در Etabs[/caption]
در این حالت کلیه اتصالات باید بصورت صلب در نظر گرفته شوند. همچنین کلیه جوش های بکار رفته در این اتصالات باید از طریق آزمایش‌های غیر مخرب نظیر رادیوگرافی و التراسونیک (فراصوتی) تایید گردند. طبق ضوابط مبحث دهم و AISC-358، اتصالات گیردار از پیش تایید شده را می‌توان بصورت زیر خلاصه نمود:
1- اتصال مستقیم تیر با مقطع کاهش یافته (RBS).
2- اتصال فلنجی چهار پیچی بدون استفاده از ورق لچکی (BUEEP).
3- اتصال فلنجی چهار پیچی یا هشت پیچی با استفاده از ورق لچکی (BSEEP).
4- اتصال پیچی به کمک ورق‌های روسری و زیر سری (BFP).
5- اتصال جوشی به کمک ورق‌های روسری و زیر سری (WFP).
6- اتصال مستقیم تقویت نشده جوشی (WUF-W).
7- اتصال کایزر پیچی با براکت (KBB).
8- اتصال کان‌ایکس‌ال (ConXtech ConXL).
9- اتصال با ورق کناری (SidePlate).
تمام اتصالات فوق به غیر اتصال جوشی به کمک ورق‌های روسری و زیر سری (ردیف 5) را می‌توان در قاب‌هاب خمشی با شکل‌پذیری متوسط و ویژه مورد استفاده قرار داد. برخی ملاحظات این اتصالات بصورت زیر است:
- در صورتی که قاب خمشی ویژه داشته باشید، استفاده از اتصال جوشی به کمک ورق‌های روسری و زیر سری (WFP) مجاز نیست.
- استفاده از اتصال کان‌ایکس‌ال (ConXtech ConXL) و اتصال کایزر پیچی با براکت (KBB) و اتصال با ورق کناری (SidePlate) دارای حق مالکیت معنوی (Copyright) بوده و دارای حق ثبت اختراع (patent rights) است.
- استفاده از اتصال جوشی به کمک ورق‌های روسری و زیر سری (WFP) به سبب ابعاد زیادی که برای ورق‌های روسری و زیرسری ایجاد می‌شود، معمولا اجرایی نیست.
- در استفاده از اتصال فلنجی چهار پیچی یا هشت پیچی با استفاده از ورق لچکی (BSEEP) و همچنین اتصال فلنجی چهار پیچی بدون استفاده از ورق لچکی (BUEEP) بایستی دقت نمود. ورق‌های فلنج مورد استفاده در این اتصالات ممکن است در معماری و کف سازی نمایان شود. به ملاحظات معماری و جزئیات کفسازی باید دقت شود. همچنین عدم جف و جور شدن ورق‌ها روی هم یکی از مشکلات اجرایی این اتصالات است که نیاز به دقت بالا در اجرا دارد.
- اتصال مستقیم تیر با مقطع کاهش یافته (RBS) می‌تواند اتصال مناسبی باشد ولی باید به مشکلات اجرایی آن برای نصب تیر بین ستون دقت نمود. به سبب اتصال مستقیم تیر به ستون، طول تیر بین دو ستون بایستی در نهایت دقت ساخته شود در غیر اینصورت جوش شیاری اتصال بال تیر به ستون ممکن نیست.
- یکی از بهترین اتصالات گیردار را می‌توان اتصال پیچی به کمک ورق‌های روسری و زیر سری (BFP) دانست. وجود گپ بین تیر و ستون (حدود 1.5 تا 2 سانتیمتر) سبب راحتی در اجرای این اتصال می‌شود.
منبع :کانال دکتر علیرضایی
