ستون صلیبی (چلیپا)
ستون صلیبی
انتخاب مقطعی مناسب برای تحمل بارهای فشاری از دیرباز مورد توجه بسیاری از محققین در مطالعه و بررسی ظرفیت باربریسازه ها بوده است. اما در این میان مهندسین و معماران در مطالعات خود اهداف مشترکی را جهت بکارگیری نیمرخ های مورد نظر و مطلوب دنبال می کنند که از جمله آن دستیابی به شعاع ژیراسیون بالا با مصرف مصالح کمتر و نسبت مقاومت به وزن بیشتر را می توان نام برد. ظرفیت کمانشی ستون ها تحت اثر بار محوری علاوه بر سطح مقطع ستون، وابسته به نسبت لاغری آن (طول موثر به شعاع ژیراسیون حداقل) می باشد.
ستون های صلیبی به دلیل تامین مقاومت ثقلی و همچنین خمشی مناسب در دو جهت دارای مزیت هستند. این نوع ستونها برایسازه های پیچی با ارتفاع زیاد مورد استفاده قرار میگیرند .کاربرد ستونهای صلیبی با استفاده از اتصالات پیچ و مهره ای در قاب های خمشی دوطرفه و سیستم های لوله ای به دلیل ارجحیت معماری رو به افزایش است
ستونهای صلیبی عملکرد قابی خوبی از نظر اتصالات تیر به ستون دارند وصله ستون ها را می توان به صورت پیچ و مهره ای اجراء نمود و از طرفی به علت وجود بال در تمام وجوه ستون قابلیت اتصال های پیچی به بال ستون به راحتی امکان پذیر است در کل می توان نتیجه گرفت که ا برای سازه های پیچی با ارتفاع زیاد بسیار مناسب می باشد و حسن دیگری که می تواند داشته باشد (البته از نظر کارفرما) وزن کمتر به نسبت باکسی داراست و همینطور نحوه اتصال ورق پیوستگی در جان ستون واجرای چشمه اتصال به نسبت باکسی راحتتر و سریع تر است اینها مزیت های ستون صلیبی بود
-این ستون ها عموما با ورق و بصورت پروفیل I شکل به همراه ۲ عدد سپری ساخته میشوند.
–ستون های صیلبی معایبی دارند نسبت به باکس به ویژه در سازه های بلند:
- ۱-مقاومت پیچشی ضعیف ستون
- ۲-حمل و نقل مشکل و به وِیژه نصب پر دردسر
- ۳-بزرگتر بودن ابعاد نسبت به باکس و اشغال بیشتر فضای مفید معماری
- ۴-در صورتی که مقطع ستون صلیبی تماما از ورق باشد احتیاج به ۱۲ خط جوش می باشد در صورتی که باکس ۴ خط جوش دارد و این یعنی زمان ساخت بیشتر
– در مقابل می توان به تعبیه آسانتر ورق های پیوستگی در ستون های صلیبی در قیاس با باکس اشاره کرد.
ون
